12.2 ปัญหาจากการบริหารและการบริการเทคโนโลยีสารสนเทศในสถานศึกษา

การเข้าสู่มาตรฐานการบริหารจัดการ การให้บริการเทคโนโลยีสารสนเทศ ในปัจจุบันภาคเอกชนได้ตระหนักและให้ความสำคัญ ในการกำหนดมาตรฐานที่เกี่ยวข้องกับการให้บริการเทคโนโลยีสารสนเทศขึ้นมาใช้เพื่อการเติบโต การแข่งขันใน เชิงธุรกิจ ที่นับวันจะมีอัตราที่สูงขึ้น ส่งผลให้สามารถช่วยลดภัยอันตรายจากเทคโนโลยีสารสนเทศได้ อาทิ เช่น มาตรฐาน การรักษาความมั่นคงปลอดภัยในการประกอบธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ การให้ความรู้ รวมถึง การ ควบคุมการใช้งานคอมพิวเตอร์ให้เป็นไปตาม พระราชบัญญัติการกระทำความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ พ.ศ. 2550 การนำเทคโนโลยีสารสนเทศมาใช้ในการพัฒนาองค์กร การนำเสนอ การสรุปผลการดำเนินงาน

แต่ในแวดวงราชการ โดยเฉพาะหน่วยงานและสถานศึกษา ดูเหมือนว่ายังก้าวเดินไปอย่างเชื่องช้า แม้จะมีจุดมุ่งหมายที่ชัดเจนเช่นเดียวกันกับภาคเอกชน มีกรอบนโยบายที่ชัดเจน แต่ภาพรวมก็ยังไม่สามารถบรรลุให้เป็นไปตามมาตรฐานการบริหารการจัดการ การให้บริการเทคโนโลยีสารสนเทศ ส่งผลให้การจัดการศึกษาโดยตรง การสนับสนุนการจัดการศึกษาทั้งในด้านบริหาร ด้านวิชาการ งบประมาณ ด้านบริการยังดำเนินการไม่เต็มที่ บางสถานศึกษาไม่มีช่องทางเทคโนโลยีสารสนเทศเป็นของตนเอง ไม่ว่าจะเป็นเครือข่ายภายใน หรือเครือข่ายอินเทอร์เน็ต ไม่มีเว็บไซต์หน่วยงาน สถานศึกษา ทำให้สถานศึกษาขาดโอกาส การใช้ช่องทางเทคโนโลยีสารสนเทศ ในการสร้างองค์ความรู้ เป็นประตูเชื่อมโยงความรู้สู่โลกภายนอก ส่งผลให้ครูผู้สอนในสถานศึกษายังมีอัตราการเข้าใช้งานทั้งในส่วนผู้ผลิต และผู้แสวงหาความรู้ในอัตราค่อนข้างต่ำ ผู้เรียนก็ขาดโอกาส หรือไม่มีช่องทางการเข้าถึง องค์ความรู้นอกห้องเรียนบนเครือข่ายอินเทอร์เน็ต

ปัญหาในเชิงบริหารและการบริการ

ปัญหาในเชิงบริหารและการบริการ พอสรุป ปัญหาได้ ดังนี้

1. ขาดข้อกำหนดวิสัยทัศน์ วัตถุประสงค์ นโยบายและมาตรฐานทางเทคโนโลยีสารสนเทศ
2. สถานศึกษาขาดการวางแผนแม่บท
3. ขาดการสนับสนุนด้านงบประมาณ หรือหากสนับสนุนก็ไม่เพียงพอ
4. ขาดการติดตามผลการใช้งาน ทั้งในเชิงระบบและมาตรฐานของบุคลากรด้านไอที
5. ขาดการสนับสนุนจากผู้บริหารอย่างจริงจัง
6. ไม่มีระบบการเรียนรู้ผ่านเครือข่ายเป็นของสถานศึกษาเอง
7. ขาดกลไกการจัดการเรียนการสอนผ่านเครือข่ายอย่างถูกระบบ
8. มีการเปลี่ยนแปลงนโยบายหรือเปลี่ยนแปลงข้อมูลบ่อยครั้ง
9. ระบบเทคโนโลยีสารสนเทศของสถานศึกษาขาดคุณภาพ ขาดมาตรฐาน
10. เวลา โอกาสการเข้าถึงช่องทางการเรียนรู้ของผู้เรียนยังมีน้อย
11. ระบบ และอุปกรณ์ที่มี มีจำนวนไม่เพียงพอต่อการให้บริการในการจัดการศึกษา
12. ระบบ และอุปกรณ์ที่มี มีมาตรฐานต่ำไม่สอดคล้องกับวิวัฒนาการของเทคโนโลยีสารสนเทศที่เปลี่ยนไป
13. การพัฒนาระบบสารสนเทศเพื่อการเรียนการสอนไม่เป็นไปตามข้อกำหนด
14. ผู้บริหารและครูผู้สอนขาดความรู้พื้นฐานในการใช้งานและการพัฒนางานในหน้าที่ (บริหารและการศึกษา)
15. และอื่นๆ

การวิเคราะห์ปัญหา

การวิเคราะห์ปัญหาการบริหารและการบริการ การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ
ปัจจัยหลักที่พบในสถานศึกษาส่วนใหญ่ ขาดการกำหนดวิสัยทัศน์ด้านเทคโนโลยีสารสนเทศที่ชัดเจน แม้จะมีมาตรการทางภาครัฐ ที่ได้กำหนดวัตถุประสงค์ นโยบายและมาตรฐาน ด้านเทคโนโลยีสารสนเทศในสถานศึกษา แล้วก็ตาม หรือหากบางที่ได้กำหนดไว้ในแผนงานมีก็ขาดการดำเนินการอย่างจริงจัง และให้ความสำคัญน้อยลง ส่งผลให้ ขาดการสนับสนุนด้านงบประมาณ ด้านความรู้ ช่องทางการเข้าถึง รวมถึงการสนับสนุนในการปฎิบัติงานด้วยเทคโนโลยีสารสนเทศในทุกๆด้าน

แนวทางการแก้ไข
หน่วยงานทางการศึกษา โดยเฉพาะครูและบุคลากรทางดารศึกษาในสถานศึกษา ต้องร่วมกันศึกษา วางแผน นำกรอบนโยบายในระดับกระทรวง(สำนัก) นำมากำหนดวิสัยทัศน์ วางวัตถุประสงค์ นโยบายและมาตรฐานด้านเทคโนโลยีสารสนเทศของสถานศึกษาที่เป็นรูปธรรมอย่างชัดเจน ทั้งในส่วนการบริหาร การจัดการเรียนการสอน การพัฒนาองค์ความรู้ร่วมกัน การให้บริการ รวมถึงเพิ่ม(ปรับปรุง)ช่องทางการเข้าถึง การเชื่อมโยงเครือข่าย การจัดระบบการเรียนรู้ผ่านเครือข่ายที่เข้มแข็ง โดยวางขั้นตอนการพัฒนาเป็นแผนแม่บททั้ง ระยะยาว ระยะเร่งด่วน รวมถึงเร่งระดมการให้ความรู้ด้านเทคโนโลยีสารสนเทศที่เกี่ยวข้องในการจัดการเรียนการสอน กับครูผู้สอน รวมถึงผู้เรียนและบุคลากรที่เกี่ยวข้องอย่างเร่งด่วนและต้องกระทำอย่างต่อเนื่องเพื่อให้เกิดความเข้มแข็งทั้งระบบ

นวัตกรรมและเทคโนโลยีสารสนเทศ  จึงมีความสำคัญเป็นเครื่องมือในการบริหารงานการศึกษา  ให้มีประสิทธิภาพและประสิทธิผล  และเป็นหน้าที่รับผิดชอบของผู้บริหารสถานศึกษาต้องพัฒนานวัตกรรมและสารสนเทศ  เพื่อนำมาใช้ในการตัดสินใจในบริหารจัดการศึกษา

ผู้บริหารสถานศึกษาเป็นบุคคลที่สำคัญที่มีบทบาท  มีหน้าที่และมีความรับผิดชอบต่อการจัดการสารสนเทศ  และการนำสารสนเทศมาใช้ในการจัดการศึกษา ตามลักษณะงานทั้ง 4 ด้าน ซึ่งจีราภรณ์  รักษาแก้ว (อ้างอิงใน มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช 2540 :120) ได้ระบุหน้าที่และความรับผิดชอบของผู้บริหารต่อสารสนเทศไว้ว่า ผู้บริหาร มีหน้าที่และความรับผิดชอบในการวางแนวทางการพัฒนา เพื่อให้ได้มาซึ่งสารสนเทศที่ต้องการ ความคุ้มค่าของสารสนเทศและความประหยัดในการผลิตหรือจัดการสารสนเทศ...